Wybór schodów wewnętrznych do naszego domu nie jest prostym wyzwaniem. Musimy bowiem pamiętać, że to, jak urządzimy nasz dom, będzie miało ogromny wpływ na nasze samopoczucie oraz codzienny komfort i bezpieczeństwo domowników. Dlatego też tak ważne jest, aby przy projekcie wewnętrznych schodów drewnianych pamiętać o najdrobniejszych szczegółach, które nie tylko usprawnią naszą pracę, ale i pomogą nam osiągnąć oczekiwany efekt.
Stopnica, spocznik i policzek, czyli właściwie co?
Znajomość podstawowych terminów związanych z konstrukcją schodów to – bez względu na to, czy wykonujemy je sami, czy zlecamy ich realizację profesjonalnej firmie budowlanej – gwarancja sukcesu i wieloletniej trwałości naszych schodów wewnętrznych. Nie wystarczy bowiem dobór materiału – to, w jaki sposób zostanie on wykorzystany i połączony w spójną całość, zależy przede wszystkim od Twojej wiedzy i profesjonalizm oraz doświadczenia osób odpowiedzialnych za wykonanie projektu. Jakie zatem pojęcia warto znać, aby móc w sposób świadomy uczestniczyć w jego realizacji?
– bieg – to nic innego, jak nachylona, biegnąca w jednym kierunku część schodów, po której wchodzimy i schodzimy.
– podesty (spoczniki) – poziome elementy rozdzielające biegi schodowe, pozwalające na przystanięcie i ewentualny odpoczynek, zmianę kierunku biegów, wejście do mieszkania itp. Wyróżniamy spoczniki piętrowe (na poziomie kondygnacji) i międzypiętrowe.
– stopnica – główna, pozioma część stopnia, na której stawiamy stopy.
– podstopnica – pionowa część stopnia łącząca stopień niższy ze stopnień powyżej. Może zakrywać przestrzeń między stopniami lub też zasłaniać tylko jej część. Nie mają jej schody ażurowe.
– policzek – a właściwie belka policzkowa, na której opiera się stopień. Jest on wsuwany w policzek lub nasadzany górą.
– podniebienie – spodnia, nachylona płaszczyzna biegu schodów.
– dusza – prześwit między biegami w schodach lub wolna przestrzeń w centrum schodów.
– nosek (naczółek) – część stopnia, która jest wysunięta nad podstopnicą zwiększająca jego płaszczyznę.
Co z wymiarami?
Wymiary schodów wewnętrznych musimy dobierać w taki sposób, aby schody były wygodne dla ich użytkowników zarówno we wchodzeniu, jak i podczas schodzenia. Precyzyjne wielkości stopni, podstopni i spoczników określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (§68 ust 1). Musimy pamiętać, że wysokości przednóżków oraz szerokości podnóżków są od siebie zależne i decydują o naszym bezpieczeństwie i wygodzie. W przypadku wysokości stopni schodów za dopuszczalną przyjmuje się granicę pomiędzy 14 a 19 cm, z tym że za schody wygodne uznaje się te, w których wysokość stopni wynosi 16 cm, a za bardzo wygodne – 15 cm. Szerokość stopni oscyluje w granicach 25-32 cm, gdzie 32 cm wskazują na schody bardzo wygodne, a 25 cm – na schody podrzędne.
Jaki typ?
Wybór rodzaju drewnianych schodów wewnętrznych zależy nie tylko od naszych preferencji, ale przede wszystkim od wielkości i charakteru pomieszczenia, w którym mają być umieszczone schody, oraz ich przeznaczenia. Inny typ schodów sprawdzi się bowiem w pomieszczeniu o ograniczonej powierzchni, a inny będzie dedykowany wszędzie tam, gdzie na co dzień ich użytkownikami będą dzieci oraz osoby starsze. Do najczęściej wykorzystywanych wewnętrznych schodów drewnianych zalicza się:
– schody policzkowe – są jednymi z wygodniejszych i bardziej stabilnych rozwiązań w naszym domu i można je dopasować do niemal każdego wnętrza. Są zbudowane z dwóch belek policzkowych, które przechodzą równolegle do biegu stopni. W zależności od konstrukcji mogą być umieszczane z jednej lub dwóch stron. Policzki mają przeważnie grubość 5 cm. Ich wysokość uzależniona jest od wymiarów stopni, ale najczęściej jest to 30 cm. O stabilności całej konstrukcji decydują tu policzki – stopnice i podstopnice wsuwa się w odpowiednio wyfrezowane w nich otwory, a belki ściąga się specjalnymi nakrętkami umieszczonymi na metalowym pręcie.
– schody spiralne – wersja schodów idealnych, jeśli brakuje nam miejsca na inny ich rodzaj. Schody spiralne mocuje się do ścian nośnych wokół schodów lub (częściej) do słupa nośnego przymocowanego do stropu. Niestety, nie są to schody przeznaczone dla wszystkich – ze względu na swoją budowę nie należą do najwygodniejszych i najbardziej praktycznych schodów (ich konstrukcja wyklucza chociażby wnoszenie po nich większych przedmiotów), dlatego nie sprawdza się chociażby w domach, w których użytkownikami schodów są osoby z ograniczoną sprawnością ruchową lub małe dzieci.
– schody wachlarzowe – jest to rozwiązanie dość wygodne i bardzo efektowne, ale sprawdzające się właściwie wyłącznie w dużych pomieszczeniach. Powodowane to jest ich konstrukcją – stopnie schodów wewnętrznych wachlarzowych mają różną szerokość uzależnioną od odległości od wewnętrznej części schodów. Należy pamiętać, aby w przypadku tego rodzaju schodów wewnętrznych węższy koniec stopnia miał szerokość co najmniej 16 cm.
Drewno, ale jakie?
Wewnętrzne schody wykonuje się najczęściej z drewna drzew liściastych takich jak buk, klon, jesion, dąb, wiśnia czy orzech. Ostatnio coraz częściej są to też gatunki egzotyczne. Powinno to być drewno o odpowiedniej jakości, z gęsto rozmieszczonymi słojami, bez sęków oraz o wilgotności poniżej 12%.
Od lat niezmienną popularnością cieszy się drewno dębowe, którego niewątpliwym atutem jest niebywała wytrzymałość oraz odporność na ścieranie. Dąb gwarantuje też naszym schodom bardzo ciekawy i naturalny wygląd, co na pewno dodatkowo będzie przemawiać do Klientów ceniących sobie ponadczasowy wygląd i elegancję. Zaletą, ale też wadą schodów wewnętrznych wykonanych z drewna dębowego jest podatność materiału na czas – dąb jest drewnem o ciemnym, głębokim kolorze, który dodatkowo pogłębia się z biegiem lat. Dlatego też w przypadku każdego rodzaju drewna zalecanym zabiegiem wpływającym na jakość oraz wytrzymałość schodów jest impregnacja (głównie olejowanie), która pozwoli nam zachować świetny wygląd naszych schodów przez długie lata.